Leven na kanker: dat is iets anders dan gewoon de draad van het leven van vóór de diagnose weer oppakken. Na de diagnose gaat het vooral of alleen om overleven. En dan zijn de behandelingen voorbij en wil je je leven weer oppakken. Dat klinkt gemakkelijk, maar dat is het niet. Bestraling van kanker leidt in sommige gevallen tot lichamelijke klachten.

Zo ook bij Ellen. Ellen is bestraald vanwege borstkanker. ‘Een jaar na de laatste bestraling kreeg ik pijn aan mijn borst. De radiotherapeut zei dat het late bestralingsschade is. Daar had ik nog nooit van gehoord.’

Bestraling is vaak onderdeel van de behandeling van kanker. Behalve dat de tumor wordt bestreden, wordt ook het gezonde weefsel deels meebestraald. Hierdoor raken de allerkleinste bloedvaatjes beschadigd en komt er niet meer voldoende zuurstof in dit gebied. Bij de meeste mensen is het lichaam in staat om deze schade te herstellen. Als dat niet lukt, spreken we van ‘late bestralingsschade’. Voorbeelden van klachten zijn pijn, harde plekken in de borst, bewegingsbeperking van de arm, een rode gezwollen borst, een gebroken rib of een niet genezende wond. Dit zijn klachten die het ‘normaal’ functioneren belemmeren en zorgen voor verlies van kwaliteit van leven.

Impact op kwaliteit van leven
Late bestralingsschade heeft veel impact op de kwaliteit van leven van patiënten. Veel patiënten weten niet dat zij late bestralingsschade opgelopen hebben. Vaak hebben ze nog nooit van deze term gehoord. Zodra de klachten zich ontwikkelen, passen ze hun (sociale) leven hier zoveel mogelijk op aan. Soms blijven patiënten jaren lopen met hun klachten voordat ze hulp zoeken. 

Hyperbare zuurstoftherapie
Late bestralingsschade kan behandeld worden met hyperbare zuurstoftherapie (HBOT). Hyperbare zuurstoftherapie is erkend door Zorginstituut Nederland en wordt volledig vergoed vanuit de basisverzekering. HBOT is het ademen van 100% zuurstof onder een verhoogde omgevingsdruk. Dit zorgt voor een toename van de hoeveelheid zuurstof in het bloedplasma. De weefsels die beschadigd zijn door de bestraling, hebben een zuurstoftekort, waardoor herstel niet goed mogelijk is. De hoge concentratie zuurstof stimuleert het herstel van het beschadigde weefsel, onder andere door de aanmaak van nieuwe bloedvaatjes. Klachten kunnen verminderen of zelfs helemaal verdwijnen. Ongeveer 75% van de behandelde patiënten rapporteert verbetering op de kwaliteit van leven.

Bespreek klachten en de mogelijkheden voor hyperbare zuurstoftherapie met je (huis)arts of verpleegkundige. Kijk voor meer informatie op www.ivhg.nl of www.davincikliniek.nl.